Pewni rodzice poprosili o opinię nt. imienia Ivan, na które chcieli zmienić imię syna – dziecko nosi teraz imię Iwan. Rodzicom zależy na pisowni z v „z uwagi na postępujące procesy integracji międzynarodowej i międzykulturowej we współczesnym świecie”, a imię Ivan ma, ich zdaniem, „formę międzynarodową”, pozwalającą za granicą uniknąć kłopotów z jego wymową. Odpowiedzi na ten list udzielił przewodniczący Rady, prof. Andrzej Markowski:

[…] wyrażam opinię, że w Polsce obowiązuje nadawanie dzieciom osób obywatelstwa polskiego i narodowości polskiej imion w wersji polskiej, a nie międzynarodowej. Polskim zapisem rosyjskiego imienia Иван jest od wieków Iwan, a to, jak to imię jest zapisywane w innych językach, nie ma wpływu na jego zapis w języku polskim. Jak słusznie Państwo piszą, litera v w zasadzie nie występuje w wyrazach polskich. W „Zaleceniach dla urzędów stanu cywilnego dotyczących nadawania imion dzieciom osób obywatelstwa polskiego i narodowości polskiej” („Komunikaty Komisji Kultury Języka Komitetu Językoznawstwa PAN”, nr 1(4)/1996) w p. II.2.b. czytamy: „Piszemy w nie v, a więc np. Wirginia, Wioleta; pisownia przez v może powodować niejednoznaczność wymowy: w czy f”. Nie przekonuje też argument, że imię powinno mieć „formę międzynarodową, aby uniknąć ewentualnych nieporozumień co do jego wymowy za granicą”. Doskonale Państwo wiedzą, że imię nosiciela wiąże się z jego narodowością, a możliwość innej wymowy w krajach, w których mówi się innymi językami, nigdy nie była (o ile wiem) powodem do zmieniania rodzimej formy imienia na obcą. Czy Anglicy biorą pod uwagę to, że imię Ian Polacy mogą odczytać jako „Jan”, a nawet „I-an”, a imię Lisa jako „Lisa” (a nie, jak oni: „Lajza”)? Czy Hiszpanie będą zapisywali imię Carlos jako „Karlos”, bo inne niektóre narody mogłyby odczytać je jako „Carlos”? Takie przykłady można by mnożyć. Ponadto wiadomo, że wiele imion polskich może być za granicą odczytywanych niezgodnie z ich wymową polską, ale to nie powód, by zmieniać ich zapis (jak np. trzeba by zmienić zapis imienia Andrzej, by je Anglik odczytał tak jak Polak? „Anjey”?). Zresztą imię zapisywane jako Ivan Anglosasi odczytują jako „Ajwen”, a nie „Iwan”, więc zmiana literki w na v nie zapobiegnie zniekształceniu postaci fonetycznej imienia (w stosunku do oryginału). Jak z tego wynika, nie mogę wydać pozytywnej opinii o formie Ivan jako formie imienia dziecka rodziców obywatelstwa polskiego i narodowości polskiej.

kwiecień 2005 r.