Z Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Badania Bólu nadesłano list z prośbą o opinię w sprawie polskiej nazwy „nauki zajmującej się badaniem i leczeniem bólu”. Z listu dowiadujemy się, że część lekarzy i badaczy nazywa tę naukę algologią, część, chcąc uniknąć dwuznaczności algologii (bo taką samą formę ma nazwa nauki o algach), nazywa ją dolorologią. Z tych samych powodów pojawiła się nowa propozycja nazwania jej algiologią. Każda z tych trzech nazw budzi zastrzeżenia, stosunkowo najmniejsze algologia. Skoro bowiem − jak świadczy angielski słownik Webstera − Anglicy, Amerykanie i inni użytkownicy języka angielskiego tolerują dwuznaczność nazwy algology, moglibyśmy i my nazywać algologią zarówno naukę o algach, jak i naukę o bólu. Przyznajemy jednak, że może to być mylące w dobie posługiwania się słowami kluczowymi w automatycznych systemach wyszukiwawczych. Przeciw nazwie dolorologia przemawia znów to, że jest łacińsko-grecką hybrydą. Z kolei zmiękczenie w algiologii, motywowane przez zwolenników tej formy członem -algia w nazwach różnych rodzajów bólu, jak neuralgia, mialgia itp., jest tak samo nieuzasadnione, jak byłoby zmiękczenie w członie pato- (z greckiego páthos ‘cierpienie’) nazwy patologia, dające jakąś „patiologię”, skoro mamy dyskopatię, meteoropatię itp.

Nazwa algologia składa się z dwóch członów: algo– i –logia. Człon –logia (z greckiego lógos) odpowiada w tym wypadku polskiemu -znawstwo (por. bibliologia = księgoznawstwo), człon algo– pochodzi z greckiego álgos ‘ból’. Możemy się cieszyć, że język grecki ma inny wyraz oznaczający ból, wyraz zresztą z tej samej rodziny, mianowicie álgesis, od którego pochodzi polska forma algezja. Uwzględnia ją m.in. nowe wydanie „Słownika wyrazów obcych PWN” z r. 1995, w którym na str. 31 sąsiaduje z wyrazem algezymetr, odpowiadającym wg słownika Webstera angielskiemu algometer, a oznaczającym ‘przyrząd do mierzenia siły bodźca wywołującego wrażenie bólu’.

Od tych konstatacji prowadzi prosta droga do wniosku: jeżeli odrzucimy z powodu dwuznaczności nazwę algologia, za najstosowniejszą nazwę nauki zajmującej się badaniem i leczeniem bólu trzeba uznać wyraz algezjologia. W formie algesiology warto ją zaproponować użytkownikom języka angielskiego. Ci jednak próbują ratować się przed dwuznacznością algologii, próbując nazywać ‘naukę o algach’ − phycology (od greckiego Phýcos ‘wodorost’).

listopad 2010 r.