Pewien tłumacz poprosił o wykładnię, „jak prawidłowo powinny być przetłumaczone z języka ukraińskiego na polski imiona: Лариса, Леся, Олена, Олексадр, Олексiй”. Czy – zgodnie z wymogami sądu – Łarysa, Łesia, Ołena, Ołeksandr, Ołeksij, czy inaczej (np. nie Łarysa, ale Larysa). Odpowiedział przewodniczący, prof. Andrzej Markowski:

[…] odpowiadając na kwestię tłumaczenia imion (i nazwisk) ukraińskich na język polski, pragnę przypomnieć, że w wypadku tłumaczenia tekstów (także nazw własnych) z języków słowiańskich posługujących się alfabetem innym niż łacinka można stosować dwie metody oddania zapisu oryginalnego: transkrypcję lub transliterację. „Transkrypcja jest takim sposobem konwersji pisma, który polega na przybliżonym, choć możliwie wiernym zastępowaniu dźwięków mowy oznaczanych za pomocą jednego alfabetu znakami innego alfabetu. Natomiast stosując transliterację, nie dążymy do naśladowania dźwięków obcego języka, lecz zastępujemy znaki określonego alfabetu znakami alfabetu drugiego, częstokroć z zastosowaniem specyficznych znaków diakrytycznych (…)” („Wielki słownik ortograficzny PWN” pod red. E. Polańskiego, Warszawa 2003, s. 107-108).

Wadą transkrypcji jest niemożliwość odtworzenia na jej podstawie oryginalnej formy zapisu np. nazwiska. Taką możliwość daje jedynie transliteracja. Nic więc dziwnego, że w dokumentach oficjalnych, sporządzanych przez urzędy polskie, stosuje się najczęściej właśnie transliterację. Zasady transliteracji są oparte na Polskiej Normie PN-ISO 9:2000, obowiązującej od lutego 2000 roku.

Zgodnie z zasadami transkrypcji z języka ukraińskiego, podanymi np. w „Wielkim słowniku ortograficznym PWN” (red. E. Polański, Warszawa 2003), ukraińską literę Л przed literami (m.in.) a i e oddaje się przez Ł (czyli: Łarysa, Łesia, Ołena, Ołeksandr, Ołeksij). Zgodnie zaś z zasadami transliteracji (PN ISO-9:2000) ukraińską literę Л oddaje się zawsze przez L (stąd zapisy typu: Larisa, Lesâ, Olena). W opisywanej przez Pana kwestii należy więc sprawdzić, czy przy tłumaczeniu zastosowano transkrypcję, czy transliterację.

2004 r.