Orszula

Do członków Rady zwrócono się z zapytaniem o imię Orszula:

Chciałabym uzyskać trochę danych na temat imienia Orszula, mieszkam w Wielkiej Brytanii i mam ograniczony dostęp do polskich bibliotek. Czy imię to pojawiło się tylko u Jana Kochanowskiego w Trenach, czy też jest odnotowane w księgach urodzeń dzieci? Czy może istnieje tylko jako zdrobnienie tradycyjnej Urszuli? I czy byłby problem z zarejestrowaniem córki o takim imieniu?

Odpowiedzi udzielił prof. dr hab. Walery Pisarek:

(…) imię Orszula jako oboczna forma imienia Urszula (z łacińskiego ursula, czyli mała ursa, a więc ‘niedźwiedziczka’) było używane w Polsce od XIV wieku. Pewien wpływ na utrzymywanie się formy Orszula mógł mieć język włoski, bo po włosku łacińska ursa to orsa, a tym samym i Ursula stała się tam Orsulą. Być może kilkuletni pobyt we Włoszech Jana Kochanowskiego przyczynił się do tego, że bohaterką Trenów została Orszulka, a nie Urszulka. Od wieku XVI imię Urszula/Orszula używane było stosunkowo rzadko. Prof. Józef Bubak przypuszcza, że to „smutne wspomnienia śmierci córki poety w Trenach mogły wpłynąć na unikanie tego imienia w wiekach następnych”. Jeżeli to przypuszczenie jest prawdziwe w odniesieniu do Urszuli, to zrozumiałe jest zniknięcie formy Orszula. Stosunkowo najczęściej imię Urszula (ale już nie Orszula, widocznie wspomnienie Orszulki Kochanowskiej nadal pozostało żywe) nadawano w Polsce po II wojnie światowej.

lipiec 2011