Tomasz Akwinata

Rada otrzymała następujący list:

(…) zwracam się z prośbą o wydanie opinii na temat imienia Tomasz Akwinata. Postanowiliśmy z żoną nadać synowi imiona: Tomasz Akwinata Tadeusz. Zgodnie z wytycznymi USC (…) nowo narodzonemu dziecku można nadać jedynie dwa imiona. Jednak kierownik USC (…) stwierdziła, że Tomasz Akwinata Tadeusz to trzy imiona i nie można zarejestrować ich w urzędzie. Stwierdzenie, że Tomasz Akwinata to precyzyjne określenie patrona dla dziecka, czyli św. Tomasza z Akwinu, nie przekonało kierowniczki. W wyniku dyskusji okazało się, że według kierowniczki w języku polskim nie istnieją imiona, które składałyby się z więcej niż jednego słowa (odrzuciła takie przykłady, jak: Jan Kanty, Jan Chrzciciel). W związku z tym rodzą się dwa pytania: ogólne – czy w języku polskim istnieją imiona składające się z więcej niż jednego słowa oraz szczegółowe – czy Tomasz Akwinata należy uznać za jedno imię.

Opinię przygotował prof. dr hab. Walery Pisarek:

(…) zasada, że „Kierownik Urzędu Stanu Cywilnego odmawia przyjęcia oświadczenia o wyborze dla dziecka więcej niż dwóch imion”, wynika z art. 50 ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego. Ze względu na nieprecyzyjność pojęcia „istnienia w języku” nie sposób jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie: „czy w języku polskim istnieją imiona składające się z więcej niż jednego słowa?”. W każdym razie w żadnym ze znanych nam słowników imion używanych w Polsce imiona dwuwyrazowe nie występują. Nawet Józef Bubak, autor „Księgi naszych imion” (Wrocław 1993), który o nazwach Jan Chrzciciel, Jan Chryzostom, Jan Kanty pisze, że „należy je traktować jako jedno imię”, umieszcza je wszystkie pod hasłem JAN. Przed kilku laty zwrócili się do nas rodzice chłopca, którzy postanowili nadać mu „imiona” Jan Chrzciciel Jan Ewangelista. Kierownik Urzędu Stanu Cywilnego odmówił spełnienia ich prośby. Skończyło się na nadaniu chłopcu imion Jan Jan. Warto przypomnieć, że mamy jeszcze Jana Chryzostoma, Jana Nepomucena, Jana Kapistrana, Jana Bosco, Jana Duklana, Jana Jałmużnika, Jana Damasceńskiego, Jana Gwalberta, Jana od Krzyża i wielu innych. Wszystkie te nazwy precyzują patronów, co ma swoje następstwa w określeniu daty imienin dziecka, ale nie są w świetle prawa „dwuwyrazowymi imionami”. Podobnie Tomasz Akwinata jest dwuwyrazową osobową nazwą własną, na którą się składa imię i określenie pochodzenia jego nosiciela.

maj 2009 r.