Komisja Terminologii Informatycznej otrzymała uwagi odnośnie do terminu wirtualny. Odpowiedzieli na nie dr Katarzyna Kłosińska i prof. Andrzej Jacek Blikle:

[…] kwestia użycia przymiotnika wirtualny wywołała żywą dyskusję wśród członków Komisji Terminologii Informatycznej. Wszyscy zgodzili się co do tego, że słowo to oznacza ‘nierzeczywisty, pozorny’ – tak jest używane zarówno w fizyce, jak i w informatyce. W języku potocznym odnosi się do zjawisk, z którymi mamy do czynienia za pośrednictwem komputera. A zatem wirtualne gimnazjum nie znaczy ‘szkoła niespełniająca wymaganych kryteriów; adaptowana szkoła podstawowa’, lecz ‘gimnazjum, w którym nauka odbywa się na odległość, np. przez internet’, wirtualny rejs zaś nie byłby ‘rejsem, w którym statek płynie bez załogi, zaś sterowanie odbywa się z portu na podstawie wskazań przyrządów przekazywanych telemetrycznie’ (o takim zjawisku powiedziałoby się raczej ‘wirtualny sternik’), lecz ‘rejsem odbywającym się wyłącznie na ekranie komputera’.

Tak więc przymiotnik wirtualny w języku potocznym używany jest w znaczeniu ‘taki, który został stworzony na ekranie komputera i tak realistycznie oddziałuje na zmysły obserwatora, że wydaje się światem rzeczywistym’. Podobną definicję zamieszcza „Inny słownik języka polskiego PWN” pod red. M. Bańki […]. Leksykon ten podaje także wyrażenie wirtualna rzeczywistość, które i naszym zdaniem jest całkowicie poprawne – jest to świat stworzony na ekranie komputera, który do złudzenia przypomina świat rzeczywisty. Co prawda można uznać wyrażenie rzeczywistość wirtualna za sprzeczne wewnętrznie – słowo rzeczywistość odnosi się bowiem do czegoś, co istnieje, a wirtualny – do tego, co nie istnieje, lecz język potoczny jednak nie jest ścisły i całkowicie logiczny. Wyrażenie rzeczywistość wirtualna (chyba mające w polszczyźnie już status związku frazeologicznego) powstało w wyniku rozszerzenia znaczenia, tak jak wiele innych wyrażeń i zwrotów w języku potocznym, np. kolorowa bielizna, lub elektryczny parowóz.

Za nadużycie uważamy natomiast stosowanie przymiotnika wirtualny w znaczeniu ‘pozorny, symulowany’, np. w wyrażeniu wirtualna stłuczka.

Przymiotnik wirtualny w języku potocznym stosowany jest nieco inaczej niż w informatyce. Jest jednak naturalnym zjawisko, że pewne terminy zaczynają żyć swoim życiem w polszczyźnie potocznej.

2003 r.